Distributed Ledger (sổ cái phân tán) là một hệ thống cơ sở dữ liệu phi tập trung cho phép các bản ghi (giao dịch, dữ liệu) được lưu trữ và cập nhật đồng thời trên nhiều thiết bị hoặc nút (nodes) trong mạng lưới. Thay vì chỉ có một bản sao duy nhất được lưu trữ và kiểm soát tập trung, distributed ledger phân tán các bản ghi này trên nhiều vị trí, giúp đảm bảo tính bảo mật, minh bạch, và khả năng chống giả mạo. Các đặc điểm chính của Distributed Ledger:

  • Phi tập trung: Không có một thực thể duy nhất nào kiểm soát toàn bộ hệ thống. Mọi thành viên trong mạng lưới đều có bản sao của sổ cái, giúp loại bỏ sự phụ thuộc vào một trung gian duy nhất và tăng cường tính bảo mật.
  • Đồng bộ hóa dữ liệu: Mỗi lần có sự thay đổi hoặc cập nhật (ví dụ, một giao dịch mới), dữ liệu sẽ được đồng bộ hóa trên tất cả các nút tham gia mạng, giúp mọi bản sao của sổ cái đều nhất quán.
  • Minh bạch và bất biến: Một khi dữ liệu đã được ghi vào sổ cái phân tán, các thay đổi hoặc chỉnh sửa khó có thể thực hiện, giúp bảo vệ tính toàn vẹn và minh bạch của dữ liệu.
  • Khả năng chống giả mạo: Distributed ledger khó bị tấn công hơn so với hệ thống tập trung, vì để làm thay đổi dữ liệu, kẻ tấn công phải kiểm soát được hơn 50% hoặc nhiều hơn số nút trong mạng.

Distributed ledger là nền tảng cho nhiều công nghệ tiên tiến như blockchain – một dạng sổ cái phân tán đặc biệt được sử dụng trong các hệ thống tiền mã hóa (cryptocurrency) và các ứng dụng DeFi (tài chính phi tập trung). Ngoài blockchain, còn có các mô hình sổ cái phân tán khác như Directed Acyclic Graphs (DAG), được dùng trong các dự án tiền mã hóa như IOTA. Distributed ledger được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như tài chính, quản lý chuỗi cung ứng, y tế, và nhiều ngành khác nhằm tạo ra các hệ thống minh bạch, an toàn và phi tập trung.