Ponzi là một mô hình lừa đảo tài chính kiểu kim tự tháp, trong đó hứa hẹn lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư ban đầu bằng cách lấy tiền từ các nhà đầu tư mới để trả cho những người tham gia trước. Mô hình này không tạo ra lợi nhuận thực sự mà chỉ xoay vòng vốn từ người sau cho người trước. Khi lượng tiền đầu vào không đủ để trả lãi cho người tham gia, dự án Ponzi sẽ sụp đổ, và nhà đầu tư sẽ không thể rút vốn, dẫn đến tình trạng mất mát tài sản. Đặc điểm của mô hình Ponzi:

  • Lãi suất cao phi thực tế: Dự án Ponzi thường thu hút nhà đầu tư bằng cách hứa hẹn lợi nhuận cao, ổn định mà không có rủi ro rõ ràng.
  • Lấy tiền người sau trả cho người trước: Không có hoạt động kinh doanh thực sự nào tạo ra lợi nhuận, tiền của nhà đầu tư mới được sử dụng để trả cho các nhà đầu tư trước, tạo ảo giác về sự phát triển của dự án.
  • Sụp đổ khi thiếu nhà đầu tư mới: Khi dòng tiền từ nhà đầu tư mới không còn đủ để trả lãi, dự án sẽ “scam,” tức là ngừng hoạt động và không cho phép nhà đầu tư rút vốn.

Một số dự án Ponzi nổi tiếng trong thị trường tiền điện tử bao gồm Bitconnect, iFan, và Pincoin, đều đã sụp đổ và gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư. Các mô hình Ponzi thường khó nhận diện ngay từ đầu, vì vậy người dùng cần cẩn trọng, đặc biệt khi có lời hứa hẹn lợi nhuận cao bất thường.